Lưu ý: Bài viết này hướng dẫn bạn tự làm một giàn thủy canh quy mô phục vụ cho gia đình hoặc đại gia đình. Hệ thống sử dụng ống tròn PVC phi 90, máy bơm bể cá và bể dưới 1000L. Đây là những vật dụng quý bạn đọc rất dễ tìm mua
Để xây dựng quy mô sản xuất, bạn cần một thiết kế phù hợp hơn, thường sử dụng ống lục giác chuyên dụng để dễ bảo dưỡng và thi công. Chúng tôi sẽ cố gắng viết một tài liệu hướng dẫn đầy đủ nhất có thể cho mô hình này trong thời gian tới. Hãy gửi email về trongraudothi@gmail.com nếu cần được hỗ trợ.
Chúng tôi xây dựng kỹ thuật này trên các kỹ thuật chuyên ngành, lắp thử nghiệm nhiều lần và cải tiến chúng sao cho lắp đặt dễ dàng và đạt hiệu quả trồng rau cao nhất cho mô hình trồng rau thủy canh ban công, sân thượng; Giải quyết nhu cầu bức thiết nhất về rau sạch cho mỗi gia đình. Nếu bài viết này hữu ích, hãy 1 like hoặc chia sẻ bài viết này để chúng tôi thêm động lực và tiếp tục cố gắng
Chúng ta cần chuẩn bị một khoan cầm tay có khả năng lắp được mũi khoan 8mm-10mm, ngoài ra cần một số mũi khoét để khoét lỗ đặt các rọ thủy canh
Tùy thuộc vào các ý tưởng thiết kế, có thể cần hoặc không cần một số mũi khoét sau
Bạn sẽ cần một vài mũi khoét để đục ống nhựa trồng thủy canh
- Mũi khoét 55 (Nếu sử dụng rọ có miệng 65)
- Mũi khoét có khả năng điều chỉnh đường kính (Nhiều người thích sử dụng loại này để khoét các lỗ có kích thước khác nhau, sử dụng được nhiều loại rọ)
Ưu điểm của mũi khoét tùy chỉnh là nó hoạt động nhẹ nhàng, không bị giắt miếng nhựa vào mũi gỡ ra rất mất thời gian.
Ưu điểm mũi khoét tròn 55: thường khoét được lỗ tròn và sắc sảo hơn, tuy vậy do có nhiều răng nên lực tác động lên tay bạn khá mạnh gây mỏi tay.
Trong trường hợp sử dụng mũi khoét tròn, bạn nên đảo ngược máy khoan cho chạy ngược chiều kim đồng hồ và tì mạnh xuống. Việc này giúp khoét dễ dàng hơn nhưng đôi khi cũng khiến mũi khoét bị gãy một vài răng, điều này không ảnh hưởng nhiều đến khả năng khoét lỗ. (Không khuyến cáo khoét theo chiều kim đồng hồ vì chúng tôi cũng vài lần bị văng máy khoan khá nguy hiểm)
Đục lỗ trên ống 90 để làm giàn thủy canh, Nếu làm giàn rau tự cấp cho gia đình, nên đục mỗi M là 6 lỗ
Khoảng cách khoét lỗ: Tiêu chuẩn 5 lỗ/M, tuy nhiên nếu trồng rau muống (rất hiệu quả cho rau thủy canh) thì nên khoét 6 lỗ, sẽ được thêm 1 gốc /M
Cập nhật: Hiện tại có thêm các loại ống vuông, ống lục giác trồng thủy canh sản xuất chuyên dụng, chi phí cũng không cao lắm bạn có thể cân nhắc mua để thay thế.
2.1. Ống chính PVC 90 khoét lỗ đặt các rọ thủy canh
- Nên sử dụng ống PVC 90mm, ưu điểm của nó là rộng rãi, dễ dàng bảo trì vệ sinh toàn bộ hệ thống.
- Theo tôi nên sử dụng ống loại mỏng của nhựa Tiền Phong, vừa có giá thành rẻ, thương hiệu đảm bảo mà dễ dàng khoét lỗ (Giàn thủy canh không đòi hỏi ống dày có khả năng chịu áp lực cao)
Mua ống PVC 90 của Tiền Phong ở đâu?
Hầu như tất cả các cửa hàng điện nước gần chỗ chúng ta đều bán loại ống này
2.2. Ống PVC dẫn nước qua các tầng
Ống dẫn dung dịch thủy canh từ bể hồi lưu, đi qua các tầng trồng thủy canh có thể sử dụng ống 34 hoặc ống 21. Mỗi lựa chọn sẽ buộc chúng ta phải thực hiện theo những cách khác nhau
* Sử dụng ống PVC 21
Chúng ta sử dụng một mũi khoét 20 (tôi không tìm thấy mũi 21 có bán trên thị trường) khoét một lỗ trên nắp bịt hoặc thân ống 90 tại vị trí mà ta muốn dẫn nước vào hoặc ra, mài qua một chút để có thể cắm ống 21 vào, sau đó điều chỉnh lại một lần nữa trước khi gián keo cố định nó.
Ưu điểm: Đẹp, gọn gàng
Nhược điểm: Làm mất nhiều thời gian, thiếu độ chắc chắn, lưu ý lắp thêm van điều tiết lưu lượng bơm vì đường thoát qua ống 21 khá chậm, nếu bơm khỏe sẽ tháo không kịp, bị tràn nước qua các lỗ
* Sử dụng ống PVC 34
Sử dụng côn thu 90-34, sau đó lắp thêm cut 34 để dẫn nước hồi về giàn dưới như hình
Ưu điểm và nhược điểm: Ngược lại với cách làm trên.
Sử dụng ống 34 cùng với côn thu đảm bảo cho nước thoát nhanh không bị trào
Ưu điểm: Dễ làm, tháo nước nhanh
Nhược điểm: Không gọn đẹp như cách trên
2.3. Giấy cách nhiệt (bọc bảo ôn)
Giấy cách nhiệt khá quan trọng để giúp dung dịch không bị nóng trong những ngày hè.
Bạn nên chọn loại giấy cách nhiệt được tráng nhôm bên ngoài, phía trong là xốp khổ 1M, càng dày càng hiệu quả.
Bọc bảo ôn không những giúp bảo vệ bộ rễ của rau, nó giúp cho dung dịch không bị quá nóng dẫn đến biến đổi về chất bên trong
Bọc bảo ôn cho giàn thủy canh, chống nóng những ngày hè.
2.4. Máy bơm
Tùy thuộc vào độ cao hay lưu lượng mà chúng ta có thể chọn loại máy bơm phù hợp cho ý tưởng của mình. Tuy vậy giàn thủy canh không cần lưu lượng nước quá lớn, do vậy chúng ta nên quan tâm nhiều hơn đến độ cao và công suất tiêu thụ điện
Có 2 loại máy bơm sau thường được sử dụng cho các giàn thủy canh
- Lifetech AP2000: Hoạt động tốt với giàn 1.3-1.7M, công suất tiêu thụ thấp, độ cao tối đa trên thông số là 2M
- Lifetech AP3100: Hoạt động tốt với độ cao 1.7-2.4M (Tối đa 2.8M), công suất tiêu thụ điện thấp, lưu lượng nhỏ nhưng đủ dùng cho thủy canh.
2.5. Rọ trồng thủy canh
Có nhiều kích thước để lựa chọn cho nhiều mục đích khác nhau. Các loại rọ nhỏ sử dụng cho cây ngắn ngày như rau cải, xà lách... Rọ lớn 65mm có thể trồng cây to như bắp cải, cây dài ngày như rau muống. Khuyên dùng rọ thủy canh 65mm thích hợp cho nhiều loại cây khác nhau, sử dụng mũi khoét 55mm để đục lỗ
Rọ thủy canh - Kích thước 55mm phù hợp với hầu hết các loại rau
2.6. Bể hồi lưu
Với chỉ 1-2 giàn thủy canh cỡ nhỏ, chúng ta có thể sử dụng thùng xốp, vừa có chi phí rẻ, cách nhiệt tốt, vận hành rẻ hơn do không cần pha lượng lớn dung dịch như các bể thể tích lớn.
Nếu sử dụng cho nhiều giàn, chúng ta cần chuẩn bị bể lớn hơn, có thể sử dụng bể nhựa hoặc inox.
Nên che kín thùng bằng nilon đen hoặc băng dính đen để tránh ánh nắng chiếu vào
Lắp đặt một giàn thủy canh hoàn chỉnh
Kết quả trồng rau thủy canh (Thực tế sử dụng thường hiếm khi có một giàn rau xanh đều, trên giàn thường có đủ cây lớn sắp thu hoạch, cây già, cây con mới trồng)
Trường hợp này là cá biệt vì chủ nhà để dành 1 giàn để ăn tết
Lưu ý: Với các giàn trồng rau nhỏ cho gia đình, chúng tôi có các loại thùng nhựa thích hợp làm bể thủy canh. Nên để thùng tại nơi mát mẻ hoặc che nắng nếu không nước trong bể sẽ quá nóng. Kích thước thùng từ 30L-140L
2.7. Giá thể
Giá thể là nơi để ươm mầm và giữ gốc ổn định cho cây thủy canh phát triển. Có 3 loại giá thể phổ biến
Xơ dừa đã xử lý: Loại giá thể phổ biến, rẻ và tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây phát triển mạnh. Nhược điểm là vụn dừa có thể hòa tan vào dòng chảy của nước, xói mòn gốc, tạo cặn bẩn ảnh hưởng đến hệ thống tuần hoàn nước. Nên có một túi vải ở cuối đường thu hồi nước để lọc lại vụn dừa bị cuốn đi. Bạn cũng có thể thêm một ít đá Perlite và đá Vermiculite tạo thêm độ thoáng và khoáng chất cho giá thể cũng rất tốt nhưng không bắt buộc phải có
Viên nén xơ dừa ươm hạt: Nhược điểm lớn là giá cao, thùng 1000 viên giá 750.000, bán lẻ 1.000. Tuy vậy nó có tất cả ưu điểm và khắc phục toàn bộ nhược điểm của xơ dừa truyền thống. Ngoài ra nó giúp giảm nhiều sức lao động nên dần dần được người dùng chấp nhận và thay thế cho xơ dừa đóng bao. Kích thước viên nén xơ dừa vừa đủ cho rọ thủy canh 65mm, hoàn toàn phù hợp với giàn trồng rau thủy canh cho gia đình
Mút xốp chuyên dụng: Mỗi tấm 96 viên kích thước 25x25x25 sạch sẽ, dễ nảy mầm và chi phí thấp. Tuy vậy, mút xốp chỉ phù hợp trồng tại nơi ít gió vì nó không đủ nặng để giữ cho gốc cây ổn định.
Lưu ý: Không đặt tấm mút xốp đang ươm hạt tại nơi nhiều sáng. Ánh sáng xuyên qua mút xốp có thể làm cây nhầm lẫn ra lá ngay trong viên mút và không thể vươn ngọn ra bên ngoài
Nhiều người cũng thử dùng sỏi nhẹ Keramzit rải lên phía trên mút xốp để chống gió và cho kết quả tạm được
Khi đã có một giàn thủy canh ưng ý, nhiều lựa chọn về dung dịch thủy canh cũng có thể khiến cho bạn phân vân. Chúng ta thử xét qua những phương án phổ biến nhé
Nếu có kinh nghiệm về pha chế, hoặc bạn quen biết với những người giàu kinh nghiệm cùng sở thích với mình trên các nhóm hội, bạn có thể lựa chọn phương án này.
Ưu điểm: Được hướng dẫn tận tình, truyền đạt kinh nghiệm sử dụng, giá thành hợp lý hoặc phù hợp với sở thích.
Nhược điểm:
- Sự tin tưởng và trách nhiệm đối với sản phẩm dựa trên quan hệ cá nhân
- Quy trình giám sát chất lượng không có -> có nhiều rủi ro trong việc pha chế sai công thức mà không có phương án kiểm tra.
Mời bạn tham khảo thêm bài viết Công thức pha chế dinh dưỡng thủy canh. Công thức được xây dựng trên cơ sở các loại chất dễ mua, bạn có thể tìm chúng tại các công ty bán hóa chất.
Đánh giá chung:
Nhìn chung nó phù hợp với những người thích tìm tòi học hỏi cái mới. Các nông trường cũng có thể tự pha dinh dưỡng với quy trình giám sát chặt chẽ sẽ cắt giảm được chi phí trong sản xuất rau thủy canh
Các công ty sản xuất thường có quy trình nghiên cứu và giám sát chất lượng tốt hơn. Ngoài ra nó cũng phải hoàn thành các thủ tục đăng ký kiểm định trước khi được cấp phép bán đến tay người tiêu dùng. Do vậy nó đảm bảo chất lượng hơn so với hàng tự pha chế.
Hiện tại trongraudothi.com đã thử nghiệm trong thời gian dài 2 dòng sản phẩm là
Ưu điểm:
- Các sản phẩm rõ ràng nguồn gốc và được cấp phép đầy đủ, nhà sản xuất chịu trách nhiệm pháp lý cho sản phẩm của mình.
- Thường được bổ sung đầy đủ các yếu tố vi lượng, vitamin giúp cho cây trồng khỏe mạnh hơn, phẩm chất của rau cao hơn.
Nhược điểm:
Sự quảng cáo quá đà làm khách hàng không đánh giá đúng được giá trị thật của sản phẩm, không biết sản phẩm nào tốt hơn, phù hợp hơn với mình. Nhiều sản phẩm không rõ xuất xứ, chưa được cấp phép vẫn được sản xuất và in bao bì đẹp bày bán trên thị trường. Ngoài ra giá cả nhiều khi không đi đôi với chất lượng nên bạn cũng nên cân nhắc lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất cho mình
Tuy vậy, quý khách không cần lo lắng vì chúng tôi lựa chọn sẵn những sản phẩm phù hợp nhất cho bạn. Chúng tôi dành nhiều thời gian thử nghiệm các loại sản phẩm khác nhau, đưa ra đánh giá khách quan và chọn ra những sản phẩm tốt nhất theo thử nghiệm của chúng tôi để giới thiệu đến bạn. Khi có một sản phẩm tốt hơn, chúng tôi cân nhắc bổ sung hoặc thay thế sản phẩm cũ có công năng tương đương
Đánh giá chung:
Đây là phương án tốt nhất, phổ biến nhất dành cho đa số người dùng và các nông trại sản xuất rau sạch. Bạn có hãy yên tâm lựa chọn phương án này để trồng rau thủy canh nhé.
Nhiều khách hàng lo sợ dư lượng phân bón trong các loại dinh dưỡng vô cơ, và điều này hoàn toàn có cơ sở khi chúng ta pha chế không đúng định lượng hoặc châm dung dịch không đúng định kỳ.
Sử dụng quá liều dinh dưỡng tạo nên tồn dư các loại chất không có lợi cho sức khỏe. Sử dụng thiếu cũng chẳng khá hơn vì khiến rau bị còi, giá trị dinh dưỡng thấp.
Do đó họ muốn chăm sóc rau bằng những loại phân bón an toàn hơn, làm từ hữu cơ như dịch trùn quế, chế phẩm sinh học, vi khuẩn cố định đạm.
Trồng rau đô thị đã thử thực hiện trồng rau hoàn toàn bằng dinh dưỡng hữu cơ nhưng cho kết quả không thực sự khả quan. Các loại hữu cơ hòa trong nước khó hấp thu và chỉ những loài cây rễ khỏe như rau muống, khoai lang là phát triển được.
Sau cùng, chúng tôi vẫn phải sử dụng dinh dưỡng vô cơ để chăm sóc các loại cây con. Khi chúng bắt đầu lớn lên và có bộ rễ khỏe mạnh, chúng tôi bổ sung vào dinh dưỡng hữu cơ để chúng tiếp tục phát triển. Dinh dưỡng bao gồm HUMIC dạng nước hay dạng bột đều được, kết hợp với đạm cá thủy phân phun lên lá
Xem xét sử dụng đạm cá thủy phân Fish Emulsion của CropMaster, dịch trùn quế SFarm, trongraudothi.com cũng sử dụng loại này phun lên lá cho rau trồng thủy canh cho kết quả rất tốt. Nhiều khách hàng cũng gửi cho chúng tôi những phản hồi rất tích cực về sản phẩm này
Xem dẫn đường
